Hadis Tarihi Dijital Araştırma Projesi

Mısır Bölgesi Hadis Araştırmaları (Fâtımîler Dönemi 358/969–567/1171): Bir Yöntem Denemesi

Proje Hakkında

TÜBİTAK 3005 - Sosyal ve Beşeri Bilimlerde Yenilikçi Çözümler Araştırma Projesi

Proje Başlığı: Mısır Bölgesi Hadis Araştırmaları (Fâtımîler Dönemi 358/969–567/1171): Bir Yöntem Denemesi

Bu proje, hadis tarihi yazımında III./IX. asır sonrası döneme odaklanarak, bu alandaki metodolojik boşluğu dijital beşeri bilimler araçlarıyla doldurmayı hedeflemektedir. Hadis ilminin tarihsel gelişimini sadece metinler üzerinden değil, aynı zamanda coğrafi, sosyal ve demografik boyutlarıyla da anlamayı amaçlayan bu çalışma, olgu/örneklem olarak Fâtımîler (358-566/969-1171) hakimiyetindeki Mısır bölgesini ele almaktadır.

Proje kapsamında, klasik kaynaklardan derlenen veriler modern yöntemlerle işlenmektedir: Muhaddislerin seyahat rotaları ve ilmî merkezlerin yoğunluğu Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile haritalanacak; ulema arasındaki hoca-talebe ilişkileri Sosyal Ağ Analizi (SNA) ile bir ilişki ağı olarak ortaya konulacak; alimlerin yaş, mezhep ve meslek gibi demografik özellikleri ise tanımlayıcı istatistiklerle analiz edilecektir.

Bu yenilikçi yaklaşım sayesinde, ilgili bölgedeki hadis ilminin durumu somut verilerle ve görsel materyallerle (haritalar, ağ grafikleri) ortaya konulacaktır. Projenin nihai hedefi, elde edilen tüm bulguları interaktif bir şekilde araştırmacıların kullanımına sunmak ve gelecekteki bölge odaklı hadis tarihi çalışmaları için standart, uygulanabilir bir yol haritası oluşturmaktır.

III./IX Sonrası
Hadis Tarihine Yeni Bir Bakış
Veri Odaklı Dijital Yöntemler
Tarihi Kanıta Dönüştürme
Bütüncül ve Katmanlı Analizler
Mikrodan Makroya

Araştırma Metodolojisi

Geleneksel metinleri dijital araçlarla analiz etme ve yorumlama

Dijital Beşeri Bilimler

Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS)

Hadis ilminin coğrafi yayılımını ve bölgesel gelişimini görselleştirme ve analiz etme

Sosyal Ağ Analizleri (SNA)

Muhaddisler arasındaki ilişkileri ve bilgi aktarım ağlarını inceleme

İstatistiksel Analiz

Hadis ilminin zaman içindeki gelişimini sayısal verilerle destekleme

Projenin Yenilikçi Yönleri

  • III./IX. asır sonrası dönemlere odaklanma
  • Bölge/dönem odaklı kapsamlı analiz
  • Siyasi ilişkiler ve coğrafi koşulların incelenmesi
  • Dijital teknolojilerin etkin kullanımı
  • Zaman yönetimi ve iş yükü optimizasyonu

İlk Üç Asır Sonrası Hadis Tarihinin Gelişimi

Projenin odak noktası

Fâtımîler Dönemi Hadis İlmi ve Siyasi İlişkiler

Projenin araştırma alanı

Araştırma Ekibi

TÜBİTAK Proje Ekibi

Proje Yürütücüsü

Orhan Çinici

Danışman

Doç. Dr. Seyit Ali Güşen

Bursiyer

M. Mücahit Gülyavşan

İletişim

Proje hakkında bilgi almak için bizimle iletişime geçin

E-posta

orhancinici@gmail.com

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK Destekli Proje

Konum

Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi

İlahiyat Fakültesi